महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय शिक्षण परीक्षा मंडळाचे प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम
विविध स्तरांवर तांत्रिक शिक्षणाची वाढती लोकप्रियता आणि विकास लक्षात घेऊन, तांत्रिक शिक्षण विभागाने डिसेंबर १९८४ मध्ये दोन वेगवेगळ्या विभागांमध्ये विभाजित केले ते पुढीलप्रमाणे, तांत्रिक शिक्षण संचालनालय आणि व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण संचालनालय. नवनिर्मित विभाग व्यवसाय शिक्षण प्रशिक्षण आणि व्यवसाय प्रशिक्षण हे कारागिरांच्या प्रशिक्षणावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आहे.
विभाजनापूर्वी, डिप्लोमा आणि प्रमाणपत्र पातळीच्या विविध तांत्रिक अभ्यासक्रमामध्ये परीक्षांचे आयोजन करण्याची संपूर्ण जबाबदारी राज्य पातळीवर तांत्रिक चाचणी मंडळाची होती. तथापि, संख्या वाढण्यामुळे. संस्थांची ताकद, अभ्यासक्रमातील बदल आणि अतिरिक्त अभ्यासक्रमांची ओळख आणि व्यावसायिक शैक्षणिक प्रशिक्षण व प्रशिक्षण विभागांच्या स्थापनेमुळे प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमाच्या परीक्षांसाठी स्वतंत्र मंडळ आवश्यक असल्याचे आढळले. म्हणून महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय परीक्षा मंडळ १९८६ पासून स्थापित केले गेले आहे. हे व्यवसाय परीक्षा मंडळ सामान्यतः मागच्या सारख्याच नमुन्यावर कार्य करीत आहेत. मंडळ व्यावसायिक परीक्षा मंडळाद्वारे मान्यताप्राप्त प्रमाणपत्र पातळीचे अभ्यासक्रम आयोजित करते.
महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय प्रशिक्षण मंडळाचे कार्य
१.विविध व्यावसायिक अभ्यासक्रमांसाठी अभ्यासक्रमाची अंमलबजावणी करणेआणि शासनाच्या वतीने अशा अभ्यासक्रमासाठी परीक्षा आयोजित करून यशस्वी उमेदवारांना पुरस्कार प्रमाणपत्र देणे.
२. पाठ्यपुस्तके, संदर्भ पुस्तके, ऑडिओ-व्हिज्युअल-मदत इत्यादी.त्याद्वारे निर्धारित केलेल्या अभ्यासक्रमाची यादी तयार करणे आणि मंजूर करणे,शिक्षकाची पात्रता आणि अनुभव असल्यास त्यांना वेगवेगळे विषय शिकवण्यास मंजूरी देणे
३.उपरोक्त प्रकरणात विविध शिफारशी करणे आणि आवश्यक असल्यास अभ्यास मंडळाची नियुक्ती करणे आणि आवश्यक असल्यास उपसमितीच्या बोर्ड कार्यामध्ये सहाय्य करणे.
उद्दिष्टे
विविध व्यवसायात प्रशिक्षण अभ्यासक्रम विकसित करणे आवश्यक आहे, जे शिल्पकार या प्रशिक्षण योजने अंतर्गत समाविष्ट नाहीत. अशा प्रकारच्या अभ्यासक्रमामध्ये स्थानिक गरजा विचारात घेतल्या जातील.
या अभ्यासक्रमाचा कालावधी ६महिने ते २ वर्षांच्या कालावधीत असतो. अंतिम परीक्षा ही महाराष्ट्र राज्य व्यावसायिक मंडळ या मंडळाने आयोजित केली असून यशस्वी उमेदवारांना व्यापार प्रमाणपत्र दिले जाते.
हे अभ्यासक्रम प्रामुख्याने शाळा सोडणार्या आणि अशा विद्यार्थ्यांसाठी आहेत ज्यांची शैक्षणिक पात्रता कमी आहे परंतु विविध व्यवसायांची स्थानिक आवश्यकता ते पूर्ण करू शकतील. हा कोर्स पूर्ण करणार्या विद्यार्थ्यांना विशिष्ट कौशल्ये मिळतील आणि लहान भांडवल गुंतवणूकीसह लघु उद्योग सुरू करण्यास ते पात्र असतील, अशा प्रकारे उद्योजकता त्यांना नक्कीच प्रोत्साहित करेल. अशाप्रकारे यशस्वी उमेदवारांना मध्यम आणि लघु उद्योगात रोजगाराचा लाभ मिळवू शकतो.
महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय शिक्षण परीक्षा मंडळाच्या शिक्षण संस्थांची आणि प्रवेशाची वर्तमान संख्या स्थिती(२०१६-१७)
अनु .क्रं | संस्थेचा प्रकार | संस्थेची संख्या | उपलब्ध जागा | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
शासकीय | अनुदानित | विना-अनुदानित | शासकीय | अनुदानित | विना-अनुदानित | ||
1 | महाराष्ट्र राज्य व्यवसाय शिक्षण परीक्षा मंडळाचे प्रमाणपत्रित अभ्यासक्रम | 27 | 32 | 1187 | 2000 | 2400 | 60440 |